Za nami konferencja „Zrozum AI. Wykorzystaj przewagę” zorganizowana przez Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego. Spotkaliśmy się w Muzeum Lotnictwa Polskiego w gronie ekspertów, teoretyków i praktyków, by porozmawiać o trendach i zastosowaniu rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji.

Szybkość, z jaką rozwijają się technologie oparte na sztucznej inteligencji, może wprawiać w zdumienie. To, co technologicznie kilka miesięcy temu było nowością, dzisiaj może być już zastąpione zupełnie innym rozwiązaniem, albo, co charakterystyczne, może być udoskonaloną wersją siebie. Podążanie za trendami wymaga więc od użytkowników tych technologii czujności i notorycznego skupienia na procesie zmian.

Technologia jako narzędzie a nie konkurent

W zagadnienia związane z powstaniem, rozwojem i przyszłością technologii opartych na sztucznej inteligencji wprowadził nas Radek Kotarski ze swoim wystąpieniem „Czy AI odbiera nam człowieczeństwo?”. Oprócz analiz stricte technologicznego, Kotarski oparł swoje wystąpienie na wątkach filozoficznym i dyskursywnym, przekonując, że dalszy kierunek rozwoju nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji, zależy od nas samych.

To człowiek działa twórczo i myśli strategicznie, wyznacza kierunek i sposób działania maszyny, kreując i programując jej konstrukcję oraz system funkcjonowania. Mimo iż w pewnych aspektach, jak szybkość gromadzenia i przetwarzania danych, czy wykonywania skomplikowanych automatycznych czynności, człowiek może ustępować maszynie, to jednak wciąż ma przewagę w takich kwestiach jak, funkcje poznawcze i adaptacyjne, emocjonalna wrażliwość, empatia, interpretowanie wiedzy w zależności od kontekstu, poczucie odpowiedzialności, budowanie relacji i więzi.

Od wiedzy do zysków

W panelu dyskusyjnym rozmawiano o tym, czy i jak polskie i małopolskie przedsiębiorstwa radzą sobie z wykorzystaniem sztucznej inteligencji oraz jak będzie kształtować się najbliższa przyszłość w związku z rozwojem technologicznym. Goście podkreślali, że polskie przedsiębiorstwa pod względem wykorzystania sztucznej inteligencji jeszcze mocno odbiegają od tych z zachodnich krajów europejskich, ale dynamika rozwoju AI może te procesy przyspieszyć.

Na razie, jak mówi Monika Borycka z TrendRadar, korzystanie ze sztucznej inteligencji w polskich firmach, odbywa się głównie na poziomie podstawowej adaptacji, ale już teraz konieczne jest stopniowe, produktywne wprowadzanie innowacyjnych technologii, by utrzymać się na rynku i nie wypaść z obiegu. Natomiast, jak podkreśla Marcin Kocór z Instytutu Socjologii UJ Centrum Ewaluacji i Analiz Polityk Publicznych UJ, jeśli firmy wiedzą i są świadome do czego aplikować rozwiązania AI, to są na wygranej pozycji. Najczęściej z nowych rozwiązań technologicznych korzystają firmy duże, natomiast w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw problemem jest kapitał ludzki oraz koszty zakupu lub wdrażania tych rozwiązań w procesy biznesowe.

Według Tomasza Klekowskiego z Akademii Leona Koźmińskiego istotne jest budowanie świadomości, jakie możliwości daje sztuczna inteligencja oraz odpowiedź na pytanie, jakich nowych kompetencji potrzebujemy w tym nowym świecie. Z punktu widzenia osobistego, używanie narzędzi AI może przynieść korzyści w postaci zwiększenia kompetencji, a co za tym idzie produktywności. Z punktu widzenia przedsiębiorstwa, dzięki zastosowaniu narzędzi sztucznej inteligencji, firma może lepiej  rozwiązywać swoje problemy, od administracyjnych po technologiczne.    

Marek Kasztelnik (Cyfronet AGH, Gaia AI Factory), wskazuje, że w Polsce działają już fabryki sztucznej inteligencji (krakowska Gaia AI Factory oraz poznański Piast - AI), z nowoczesną infrastrukturą badawczą, tworzące systemy i modele AI oraz oferujące usługi AI dla wybranych sektorów. Otwarty i dostępny dla sektora publicznego, jak i prywatnego jest też innowacyjnego, polski model językowy PLLuM. Również Cyfronet AGH dysponuje szeregiem światowej klasy rozwiązań umożliwiających obliczenia wysokiej wydajności oraz analizę olbrzymich zbiorów danych. 

Cyfryzacja a sztuczna inteligencja

Kamil Migacz z Comarch w rozmowie jeden na jeden podkreślił, że podstawą do wdrażania rozwiązań sztucznej inteligencji w firmach jest cyfryzacja. Niewątpliwie czeka nas rewolucja, a nawet „tsunami AI”, ale bez odpowiedniego przygotowania, inteligentnych systemów i cyfrowych narzędzi, nie poradzimy sobie z tymi zmianami. Rozwój technologii cyfrowych i sztucznej inteligencji już teraz ma znaczący wpływ na miejsca pracy i wykonywane zawody, a wpływ ten będzie jeszcze wzrastał.

To co pozytywne, to podnoszenie efektywności i komfortu pracy, dzięki nowym technologiom. Istotne jest by świadomie na poziomie przedsiębiorstwa zarządzać ewentualnym ryzykiem związanym z transformacją cyfrową. Kluczowe zatem jest stałe podnoszenie kompetencji cyfrowych pracowników, a to zapewne przyczyni się do wydajniejszego tworzenia i wykorzystania procesów biznesowych. 

AI w małopolskich przedsiębiorstwach

Przedsiębiorcy, jak wynika z badań zaprezentowanych przez Agnieszkę Zawrzykraj z Małopolskiego Obserwatorium Rozwoju Regionalnego, coraz częściej korzystają z rozwiązań opartych na AI. Jeszcze dwa lata temu, w trakcie badania opinii przeprowadzonego przez Obserwatorium na próbie około 1 100 firm mających siedzibę w regionie, w mniej niż 1 na 10 ogółem stosowano bądź też wdrażano technologię AI.

Ostatnie badania z listopada 2025 roku wskazują, że już w 1/3 małopolskich firm w ostatnich 12 miesiącach wykorzystywane były rozwiązania oparte na AI. Jeśli chodzi o wielkość firmy, to sytuacja najlepiej wygląda w przypadku firm dużych – 42% z nich wskazało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystało z rozwiązań AI (dla porównania w 2023 roku było to 20%). Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa deklarują to samo na poziomie 30-35%.

Firmy mogą aplikować o środki na rozwój technologiczny

Ostatnim punktem programu było wystąpienie Anety Foryś z z Głównego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich w Krakowie. Małopolscy przedsiębiorcy z sektora MŚP mogą liczyć na wsparcie z Funduszy Europejskich zarówno na rozwój w obszarze cyfryzacji i Przemysłu 4.0, jak i szerzej na działalność badawczo-rozwojową oraz projekty innowacyjne. Program Fundusze Europejskie dla Małopolski na lata 2021-2027 podkreśla znaczenie wzmacniania zdolności badawczych i innowacyjnych firm, w tym pośrednio rozbudowy infrastruktury dla rozwoju AI oraz zaawansowanych technologii cyfrowych.

Informacje na temat możliwości wsparcia we wdrażaniu AI w przedsiębiorstwach można uzyskać na stronie: https://fundusze.malopolska.pl/