Wsparcie dzienne dla rodzin w województwie małopolskim
Rola placówek wsparcia dziennego, czyli Małopolska myśli o rodzinie!
Małopolskie Obserwatorium Rozwoju Regionalnego podjęło się próby zdiagnozowania aktualnej sytuacji małopolskich placówek wsparcia dziennego (PWD) w województwie małopolskim.
Placówki wsparcia dziennego należą do instytucji systemu pomocy społecznej, których zadaniem jest udzielanie wsparcia rodzinom. W tych miejscach dzieci mogą liczyć na uwagę i zaangażowanie wychowawców, a ich rodzice i opiekunowie na pomoc w sprawowaniu opieki oraz przezwyciężaniu problemów wychowawczych. Sprawne i profesjonalne funkcjonowanie takich placówek przyczynia się do poprawy warunków osobistego rozwoju wielu potrzebujących, młodych ludzi. Jednak, aby takie instytucje faktycznie wychodziły na przeciw diagnozowanym potrzebom i problemom, niezbędne są działania systemowe.
Badaniem pn. Wsparcie dzienne dla rodzin w województwie małopolskim. Badanie małopolskich placówek wsparcia dziennego objęto różne grupy, tworzące system wsparcia dziennego w regionie.
W Małopolsce zaobserwowano nierównomierny rozkład terytorialny placówek wsparcia dziennego.
Na terenie województwa małopolskiego działa 121 placówek wsparcia dziennego, 77,0% z nich ma charakter opiekuńczy, a co piąta oferuje również specjalistyczną pomoc terapeutyczną i logopedyczną. Jednak są także takie gminy i powiaty, w których jest ich niewiele lub nie występują wcale, i tak na terenie 121 gmin w ogóle nie ma tego tupu placówek, podobnie jak w całym powiecie tatrzańskim. Sytuacja placówek w Małopolsce jest bardzo zróżnicowana. W niektórych gminach (z reguły w największych miastach województwa) działa stosunkowo dużo PWD, w tym te oferujące pomoc terapeutyczną, posiadające bogate wyposażenie oraz szeroką ofertę dodatkowych zajęć dla dzieci i młodzieży, a także specjalistyczną kadrę zaangażowaną w pracę z rodzicami.
Według badania istnieje duża potrzeba na dofinansowanie obecnych oraz powstanie nowych PWD, gdyż nie w każdej części regionu rodziny mogą liczyć na tego typu pomoc. Województwo małopolskie planuje wesprzeć te jednostki z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Zapotrzebowanie na dodatkowe PWD w sumie zgłosiły placówki z 14 gmin (21,3% ankietowanych PWD), natomiast respondenci z 59,6% PWD twierdzą, że ich placówka nie obejmuje wsparciem wszystkich potrzebujących dzieci i młodzieży na terenie swojej działalności.
Sytuacja finansowa placówek wsparcia dziennego jest także zróżnicowana. W regionie funkcjonują zarówno bardzo zasobne placówki, jak i te borykające się z problemami finansowymi. Średnia wysokość budżetu PWD w 2015 r. w przeliczeniu na jedno miejsce statutowe wyniosła ok. 3,7 tys. zł, jednak wartości w badanej grupie wahały się od 700 zł do 29,1 tys. zł. Najwięcej PWD (44,1%) dysponowało rocznym budżetem do 100 tys. zł. Placówki o profilu opiekuńczym miały średnio niższy budżet (ok. 119 tys. zł), niż te o pozostałych formach działalności (ok. 310 tys. zł).
Rola małopolskich placówek wsparcia dziennego została oceniona pozytywnie – ponad 90% ankietowanych podopiecznych lubi w nich spędzać czas. Ponadto 68,8% z nich wskazało, iż zna osoby, którym by poleciło skorzystanie z oferty PWD.
Oprócz wartości poznawczej badania, głównym jego efektem ma być opracowanie przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie przyszłego i modelowego standardu pracy placówek wsparcia dziennego w województwie małopolskim. Obecnie, poza podstawowymi wytycznymi odnośnie wymagań kwalifikacji kadr w tego typu placówkach, określonymi w Ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nie ma w skali regionu dokumentu, który określa zbiór zasad ich ogólnego funkcjonowania. Mimo, iż ustawodawca pozostawia dużą dowolność w sposobie organizacji pracy PWD, w środowisku osób pracujących w tego typu instytucjach, zaobserwowano oczekiwania odnośnie określenia wytycznych w zakresie organizacji i usystematyzowania pracy takich instytucji.
Zapraszamy do zapoznania się z raportem (.pdf, 122 MB) i streszczeniami w wersji polskiej i angielskiej (.pdf. po 9 MB).
