Handel zagraniczny w Polsce i Małopolsce w 2017 roku
Wymiana handlowa niezmiennie pozostaje kluczowym elementem polskiej gospodarki. Rok 2017 jest pierwszym w historii współczesnej Polski (po 1989 roku), gdy wartość eksportu przekroczyła 200 mld euro, dokładnie osiągając wartość 202,54 mld euro. Również import – po znaczącym wzroście w 2017 roku – zbliża się do granicy 200 mld euro.
Saldo handlu zagranicznego pozostaje od 3 lat na dodatnim poziomie. Postępujący wzrost wymiany zagranicznej w skali kraju ma także swoje przełożenie na województwo małopolskie, w którym również odnotowano istotne – z punktu widzenia regionalnego – wzrosty eksportu i importu. Jeżeli ta tendencja utrzyma się w kolejnych latach to już w 2018 roku Małopolska powinna przekroczyć barierę 10 mld euro tak w eksporcie jak i imporcie.
Rys. 1. Wartość eksportu i importu w Polsce i Małopolsce w latach 2013–2017 (w mld euro)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Izby Administracji Skarbowej.
Jak widać na wykresie (rys.2) dynamika wzrostu wartości wystrzeliła w górę w każdej z prezentowanych kategorii. W przypadku Polski wzrosty były z poziomu 2,5% do 12,2% w przypadku eksportu oraz z 0,5% do 14,5% w przypadku importu. Jest to pierwszy rok w analizowanym okresie (2013-2017) w którym wzrosty były powyżej 10%. W województwie małopolskim dynamika również była istotnie wyższa niż w roku 2016, aczkolwiek nie tak spektakularnie jak w przypadku Polski. Eksport wzrósł niemal dwukrotnie do poziomu 8,2%, osiągając poziom podobny jak w roku 2015 (8,3%). Natomiast import wzrósł ponad dwukrotnie, przekraczając granicę 10% – 11,4%.
Rys. 2. Dynamika wartości eksportu w Polsce i Małopolsce w latach 2013–2017 (w %)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Izby Administracji Skarbowej.
Udział Małopolski w krajowym eksporcie na przestrzeni lat utrzymuje się na w miarę stabilnym poziomie. Od roku 2013 do 2017 waha się on od 4,9% do 4,7%. W roku 2017 kontrybucja Małopolski to 4,7% po spadku o 0,2.p. p. Również udział małopolskiego importu w imporcie krajowym zaliczył nieznaczny regres w analizie rok do roku z 5,1% w 2016 do 5,0% w 2017 roku.
Rys. 3. Udział Małopolski w eksporcie i imporcie krajowym w latach 2013–2017 (w %)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Izby Administracji Skarbowej.
Pod względem wartości eksportu województwo małopolskie plasuje się w górnej części rankingu polskich regionów (6. miejsce). Wartość na poziomie 9,56 mld w 2017 roku oraz stała zwyżkowa tendencja sugerują, że już w roku następnym powinna zostać przekroczona wartość 10 mld euro. Jeżeli utrzyma się także spadkowa tendencja w województwie pomorskim (jedyny region ze spadkiem wartości), która trwa od 2 lat to oba województwa mogą zamienić się miejscami w zestawieniu. Tak jak w latach poprzednich zdecydowanie dominują województwa: śląskie i mazowieckie, łącznie odpowiadające za ¼ polskiego eksportu. Śląsk, który w 2016 roku odzyskał pozycję lidera eksportu osiągnął wartość w wywozie 26,39 mld euro w 2017. Wartość eksportowanych towarów z Mazowsza to 25,71 mld. Najniższą wartość po raz kolejny miało województwo podlaskie (2,04 mld euro), niemniej jednak dzięki wzrostowi po raz pierwszy przekroczyło wartość 2 mld euro.
Uwagę zwraca rokrocznie wzrastająca wartość eksportu nieprzypisanego do żadnego z województw (kategoria ‘niesklasyfikowane’), która w 2017 roku osiągnęła poziom 46,38 mld euro. Związane jest to z coraz większym rozwojem przedsiębiorstw eksportujących towary i usługi oraz ich działalnością w różnych województwach, co nie pozwala na dokładne przypisane skąd i w jakim stopniu prowadzony jest eksport.
Mazowsze jest regionem, który w skali kraju zdecydowanie dominuje pod względem wartości towarów i usług sprowadzanych z krajów zagranicznych. Wartość rzędu 53,73 mld euro to ponad 25% ogółu wartości polskiego importu. Ważnymi importerami są również województwa; wielkopolskie (20,98 mld euro), śląskie (19,74 mld euro), dolnośląskie (14,83 mld euro) i pomorskie (11,74 mld euro). Małopolska z wartością importu na poziomie 9,89 mld euro znajduje się na 6. miejscu wśród polskich regionów.
Niemcy pozostają niezmiennie zdecydowanie najważniejszym eksportowym partnerem Małopolski. Z terenu województwa wysyłane są tam towary i usługi o wartości 2,251 mld euro co stanowi wzrost o niemal 9% w skali roku. Wysyłka do samych tylko Niemiec stanowi niemal ¼ całej wartości małopolskiego eksportu. W zestawieniu 10 najważniejszych handlowych partnerów województwa małopolskiego znajdują się tylko kraje należące do Unii Europejskiej. Kluczową rolę oprócz największych gospodarek Europy (Niemcy, Francja, Wielka Brytania) odgrywają także państwa znajdujące się stosunkowo blisko Polski jak i Małopolski tj. Republika Czeska, Słowacja, Węgry i Austria. W analizie rok do roku uderzający jest duży, bo blisko 10% spadek wartości eksportu do Wielkiej Brytanii – może to być związane z nadchodzącym Brexitem. Wciąż nieuregulowana zasada przepływu dóbr i usług pomiędzy UE i Wielką Brytania może zachęcać eksporterów do poszukiwania nowych rynków zbytu.
Tab. 1. Wartość eksportu z Małopolski do 10 najważniejszych partnerów handlowych w 2016 roku i 2017 roku (w mln euro)
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych z Izby Administracji Skarbowej.
Zapraszamy do zapoznania się z raportem Handel zagraniczny w Polsce i Małopolsce w 2017 roku roku roku oraz infografiką z badania.
